سمنو پزون رسم دیرینه در آستانه نوروز

سمنو پزون رسم دیرینه در آستانه نوروز

سمنو پزی نیز یکی از آداب چهارمحالی ها پیش از عید است که هنوز در بسیاری از خانه های استان به ویژه در منطقه های روستا نشین انجام می شود.

هنوز مادربزرگانی نیز هستند که در شهر های بزرگ این استان از جمله شهرکرد، فرخ شهر و... دیگ های بزرگ سمنو را بار می گذارند و با کمک اعضای فامیل و همسایگان این سنت دیرینه چهارمحالی هارا انجام می دهند.

روش تهیه آن بگونه‌ای است که از 10 روز پیش از نوروز، گندم را خیس کرده در ظروف چوبی در فضای باز می‌گذارند و پس از آنکه جوانه آن به اندازه یک وجب سبز (نورسته) می‌شد، آب آن را گرفته با آرد خمیر می‌سایند و پس از آن در دیگ یا داخل تنور می‌پزند.

پخت سمنو عمدتا در دیگ‌هایی با ظرفیت بیشتر و در فضای باز انجام می‌شود و چون مراحل پخت آن وقت زیادی را می‌خواهد.

ساعت هشت تا نه شب همه خانم های فامیل و همسایگان که دوست دارند در این مراسم شرکت کنند، دور دیگ نذری گرد می‌آیند.پس از آنکه دیگ گرم شد صاحب خانه که نذردار اصلی و همچنین پزنده سمنو است. همزن را با دو دست می‌گیرد و چند دور با آن سمنو را به هم می‌زند. پس از او خانم های دیگر یکایک همین کار را انجام می دهند. وقتی که سمنو جوش آمدخانم هایی که نذر ریختن پسته یا بادام در دیگ سمنو را دارند، نذری خود را مشت مشت در آن می‌ریزند.

پختن سمنو تا نزدیک سحر به درازا می‌کشد. پس از آن همزن را کنار می‌گذارند و سمنو را «دم» می‌کنند. پس از شستشوی هم زنو گرفتن وضو به نماز می‌ایستند و پیش از آنکه سمنو سرخ شود و نماز صبح بخوانند دو رکعت نماز حاجت می‌گزارند. پس از پایان نماز حاجت نشسته می‌مانند و دستها را گشاده و در برابر صورت خود نگاه می‌دارند و آرزوی خویش را به‌ وسیله حضرت فاطمه از خداوند خواستار می‌شوند و شرط می‌کنند که اگر نیازشان برآورده شود سال دیگر در سمنو پزان دیگری دو یا چند برابر آرد یا پسته یا بادام خواهیم آورد و یا خود سمنوی نذری را خواهیم پخت.

پس از اینکه نماز و دعا به پایان رسید چند ساعتی استراحت می کنند و سپس دور دیگ گرد می‌آیند و زن نذردار اصلی در آن را بر می‌دارد و به سمنوی پخته نگاه می‌کند. سر دیگ سمنو این مادربزرگ ها همیشه دعایشانکسب آبرومندی و سلامتی برای مردم است.

توزیع سمنو از صبح آغاز می شود

سمنو را از عصاره جوانه گندم تازه و آرد کامل گندم تهیه مى کنند. سمنو خوشمزه وشیرین است و این در حالى است که به آن هیچ نوع ماده شیرین کننده اضافه نمى کنند. علت شیرینى آن ترکیب عصاره جوانه گندم با آرد کامل است که طعم شیرین به آن مى دهد. مواد و ویتامین هاى موجود در گندم و جوانه آن ارزش غذایى فراوانى دارد. سمنو به سلامت افراد و پیشگیرى از پاره اى از بیماریها کمک مى کند. جدول زیر به بررسى مواد مفید آرد و عصاره و مقایسه آن با آرد تصفیه شده نشان مى پردازد

سمنو داراى ویتامین هاى K-E-A و گروه ویتامین هاى B12,B8, B5, B3, B1 و مواد مهم دیگر مانند: فسفر، کرومیوم، روى، سلنیوم، آهن و مس است

سمنو مغذى و انرژى زا است و بویژه براى ورزشکاران پرورش اندام بسیار مفید است

سمنو داروى طول عمر و آرامش اعصاب است. سمنو شیرافزا است از این رو هم براى مادران شیرده و هم به علت مقوى بودن براى زنان باردار بسیار مفید است. از دیگر موارد مفید درمانى سمنو مى توان به اثرات شفابخش آن در درمان سوءهاضمه، نازایى، سختى زایمان، سنگ کیسه صفرا و اختلال صفرا، پادرد، کندى ضربان قلب، ریزش مو، لاغرى، یبوست، واریس، قندخون و دیابت، رشد قد، بى خوابى عصبى، احتلام، تصلب شرائین و کلسترول، ضعف حافظه، بیماران دوره نقاهت، S.M، بهت زدگى، پرکارى تیروئید، اسکیزوفرنیا، سایکوز، فسفات در ادرار، خون ادرارى، ترمیم زخم ها، فلج مغزى، مقاومت در برابر عفونت، بهبودى زخم هاى قرنیه، بیمارى رینود، اکرودینى، کولى باسیلوز، برى برى، شارکو، هوابلعى، مخملک، کوریزاى مزمن، پیستوریازیس، ورم دستگاه تناسلى، تب برفکى، ورم میزراه، سرگیجه هاى منى پر، کم خونى هیپوکروم، آرتروز، ورم زبان همراه بار، آرتریت پا و شبیکه، پارکینسون، عوراض یائسگى، پورپورا، اسپرو، اسکروفولوس، هپاتیت، یرقان، یرقان نوزادى، کمک به ترمیم شکستگى استخوان و عقیم بودن، به عنوان غذا و کمک درمانى مفید و مؤثر است. در داخل این غذاى بهشت که تزئین بخش سفره هفت سین است، بادام هاى شیرین (سنگى) مى ریزند که نماد و مایه برکت است. این بادام ها را پس از پختن از سمنو خارج مى کنند، تعدادى از آنها را به عنوان برکت کیف پول در داخل کیف پول قرار مى دهند تا باعث فراوانى پول و ثروت گردد

بادام، حاوى ویتامین E و۱ B و مقدار فراوانى از فسفر، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، گوگرد، سدیم، آهن، قند، مواد ازته و چربى است که به هنگام طبخ سمنو، جذب آن شده و باعث مقوى شدن بیشتر این غذا مى گردد. مصرف سمنو باعث تقویت عمومى بدن بویژه استخوان ها مى گردد و غذاى بسیار مفیدى براى زنان بویژه زنان باردار، بچه شیرده و یائسه محسوب مى شود.